Ko je Bunjevac pravi a ko nepravi ?
U prostorija Bunjevačkog nacionalog saveta, pridsidnica Suzana Kujundžić Ostojić je govorila šta je zaključeno na simpozijumu „Kultura i identitet Bunjevaca“.
Medijima je bio podeijen materijal u štampanom obliku koji je dostupan sa simpozijuma održanog 18.februara u Novom Sadu.
U prilogu izjave i odgovor na par pitanja...
Dr Drago Njegovan, direktor Muzeja Vojvodine, istako je da se u ovoj ustanovi trude da svake godine organizuju kaki skup, el izložbu, vezanu za nacionalne zajednice, a ove godine je pažnja posvećena Bunjevcima.
– Simpozijum je imao za cilj da se razmotri istorija Bunjevaca, od doseljavanja u Bačku u 17. veku, skroz do 21. veka, da se ispitaju identitetski problemi Bunjevaca, da se prikaže bogata etnografija.... Sociolozi, etnolozi, politikolozi, antropolozi su svojim radovima pokušali da daju sveobuhvatnu sliku o tome ko su i šta su Bunjevci – istakao je dr Njegovan u ime organizatora Simpozijuma.
Zaključci Simpozijuma „Kultura i identitet Bunjevaca“
Učesnici Simpozijuma „Kultura i identitet Bunjevaca“, koji je 18. februara 2017. godine održan u Novom Sadu, saglasni su u sledećem:
1. Bunjevci, doseljeni u Bačku tokom 17. vika, doseljeni su ko etnička, odnosno nacionalna zajednica (grupa) u Habzburškoj monarhiji sa svojim narodnim imenom, kojeg su do danas očuvali. Imali su i imaje sopstveni etnički identitet, koji se vrimenom – kroz procese transformacije – obogatio novim sadržajima i u osnovi očuvo;
2. Bunjevci u Bačkoj, živeć ko graničari i salašari u porodičnim zadrugama, otpočeli su svoj nacionalni priporod u drugoj polovini 19. vika, da bi za vrime Austro-Ugarske (1867-1918) bili izloženi mađarizaciji. Ipak, u to vrime je izvršena njeva transformacija iz pridmodernog etničkog društva u moderni nacionalni identitet;
3. Bunjevci u Bačkoj, ko i Šokci u Bačkoj i Baranji, nuz malobrojne Hrvate, aktivno su učestvovali u prisajedinjenju vojvođanski oblasti Kraljevini Srbiji 1918. godine i stvaranju Kraljevine SHS. Trijanonskim mirovnim ugovorom, znatan broj Bunjevaca osto je u Mađarskoj;
4. U međuratnom periodu (1918-1941) bački Bunjevci su bili izloženi sporadičnoj srbizaciji (Bunjevci ko „katolički Srbi), pokušaju definisanja Bunjevaca ko „četvrtog plemena“ Južni Slovena i intenzivnoj hrvatizaciji priko katoličkog klera, HSS-a i hrvatske inteligencije koja je u Bačku doseljena iz Zagreba;
5. Tokom Drugog svitskog rata bački Bunjevci su bili podvrgnuti ponovnoj mađarizaciji, s tim da je mali dio u međuratnom periodu hrvatizovani Bunjevaca bio aktivan u ostvarivanju ciljova Nezavisne Države Hrvatske, što se nastavilo i posli njenog nestanka s istorijske scene, dok je jedan dio bio nuz Hortijevu politiku;
6. Najveći udar na nacionalni identitet, ko i na svoja nacionalna i ljudska prava, Bunjevci su doživili od strane komunističke vlasti socijalističke Jugoslavije koje su donele odluku u korist Hrvatske, pridvođene Josipom Brozom Titom, koja je priko vojvođanske policije (Odiljenje za unutrašnje poslove Glavnog narodno-oslobodilačkog odbora Vojvodine) zabranila slobodno izjašnjavanje Bunjevaca (ko i Šokaca) i naredila da se od 14. maja 1945. godine svi Bunjevci (ko i Šokci) moraje smatrat Hrvatima. Ovaj akt je asimilatorski pravni akt i suštinski protivustavan, pa ga triba poništit;
7. Iako se u aktu o zabrani Bunjevaca od 14. maja 1945. godine polazilo od pridpostavke da „bunjevačka i šokačka narodnost ne postoje“ i da se one moraje „tretirati isključivo kao Hrvati bez obzira na njihovu izjavu“, ipak su posliratni popisi stanovništva na području severne Bačke pokazivali da u mnogim mistima postoje „ostali“ ko većinsko stanovništvo, a to su bili Bunjevci. Kad je Republika Srbija dozvolila, od 1991. godine, da se uvede u popisnu listu nacionalna kategorija „Bunjevac“, pokazalo se da Bunjevaca u Srbiji još ima, kao što ih ima i sada;
8. Učesnici Simpozijuma konstatuju da je administrativno negiranje Bunjevaca i Šokaca u Bačkoj i Baranji, i naređenje o njevom „tretiranju“ ko Hrvata, brez obzira na njevu izjavu, bilo u velikom dilu u funkciji aktuelnog razgraničenja izmed Federalne Hrvatske i Federalne Srbije u području autonomne Vojvodine. S tim u vezi se zaključiva da etnički razlozi za povlačenje međurepubličke granice izmed Hrvaske i Srbije, na osnovu „popisani“ Srba i Hrvata u spornom području Baranje, severozapadne Bačke i zapadnog Srema, di su u Hrvate upisivani zabranjeni Bunjevci i Šokci, nisu u stvarnosti postojali, stim da je pridlog tzv. Đilasove komisije bio u osnovi invalidan, te da je odluka o razgraničenju arbitrarna, donesena na štetu Srbije, a u korist Hrvatske, te da je diktirana voljom komunističke vlasti socijalističke Jugoslavije koje su donele odluku u korist Hrvatske, pridvođene Josipom Brozom Titom;
9. Za poslidnji 25 godina Bunjevci su ko priznata nacionalna manjina u Republiki Srbiji, osnivajuć svoj nacionalni savit i druge institucije i organizacije u oblasti jezika, kulture, politike i informisanja, pokazali volju da konzumiraju svoja manjinska prava, da brane i odbrane svoj nacionalni identitet i svoju istorijsku i savrimenu kulturu. Ta kultura, u oblasti slikarstva, muzike, folklora, književnosti, običaja itd, je i dalje živa i daje respektabilne rezultate;
10. Učesnici Simpozijuma „Kultura i identitet Bunjevaca“ su saglasni u stavu da je nepravedno i nedopustivo osporavanje prava Bunjevaca na lično izjašnjavanje o svojoj nacionalnoj pripadnosti i kolektivna prava u skladu sa relevantnim zakonima Republike Srbije. To se posebno odnosi na hrvatsku nacionalnu manjinu i njene pridstavnike, ko i na Republiku Hrvatsku;
Nema komentara:
Objavi komentar